Anil Ramdas #3: In wat voor land leven wij eigenlijk?

Karin Amatmoekrim in gesprek met Willem Bongers-Dek en Lev Avitan over herinnering, collectief bewustzijn en de toekomst.

-

Anil Ramdas (1958–2012) was schrijver, journalist en televisiepresentator van Surinaams-Hindoestaanse afkomst. Als een van de eerste publieke intellectuelen in Nederland verbond hij zijn persoonlijke achtergrond met bredere maatschappelijke vraagstukken. Met grote scherpte belichtte hij thema’s als migratie, identiteit en zelfreflectie. In zijn essays, columns en televisieoptredens reflecteerde hij op beschaving en de multiculturele samenleving, waarbij hij het schrijverschap zag als een morele plicht tot zelfkritiek. Ramdas was een uitgesproken pleitbezorger van kosmopolitisch denken, en riep zowel bewondering als weerstand op.

Het project bij West onderzoekt zijn intellectuele nalatenschap en stelt de vraag: wat kunnen we vandaag leren van zijn inzichten? In het kader van de tentoonstelling In wat voor land leef ik eigenlijk? organiseren we drie publieksbijeenkomsten over zijn werk. Tijdens deze derde en laatste middag staan kennis, identiteit en zelfreflectie centraal, met bijzondere aandacht voor de morele dimensie van zijn denken.

Anil Ramdas benadrukte herhaaldelijk het belang van individuele verantwoordelijkheid binnen grotere maatschappelijke structuren. Deze bijeenkomst richt zich op de praktische vertaling van zijn gedachtegoed: wat betekent het vandaag om te handelen, om positie in te nemen? Wat vraagt dat van schrijvers, kunstenaars, mediamakers en burgers? Wat verstaan we onder engagement in deze tijd, en hoe kunnen we – als individuen en als (kunst)instellingen – op een rechtvaardige en betrokken manier omgaan met Ramdas’ nalatenschap?

We onderzoeken wat verantwoordelijkheid betekent binnen een postkoloniale samenleving. Wie draagt welke verantwoordelijkheid? Wat is de rol van herinnering en van taal? Hoe verhouden we ons tot het verleden, en tot elkaar? We gaan in gesprek over de maatschappelijke en morele betekenis van Ramdas’ werk: hoe die zich de afgelopen twintig jaar ontwikkeld heeft, en wat die vandaag vraagt in een samenleving waar identiteit, ongelijkheid en collectief geheugen opnieuw onder druk staan.

U bent van harte welkom bij het Open Paviljoen, midden op het Lange Voorhout.

Karin Amatmoekrim (1976, Paramaribo) is een Surinaams-Nederlandse schrijfster en essayist. Ze emigreerde in 1981 naar Nederland en studeerde moderne letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Ze debuteerde in 2004 met Het knipperleven en brak door met Het gym (2011). Haar roman De man van veel (2013) is gebaseerd op het leven van Anton de Kom. In 2023 promoveerde ze op een biografie van Anil Ramdas, In wat voor land leef ik eigenlijk?, waarvoor ze in 2024 de Nederlandse Biografieprijs ontving. Op dit moment werkt ze voor de De Bezige Bij aan Het boek ‘Suriname. Een geschiedenis’.

Willem Bongers-Dek is een literatuurwetenschapper en cultureel programmamaker. Hij is verbonden aan deBuren, het Vlaams-Nederlands huis voor cultuur en debat, waar hij sinds 2019 directeur is. In deze rol heeft hij tal van literaire en culturele projecten geïnitieerd, waaronder internationale initiatieven zoals citybooks, CELA en deBuren univerCity. Zijn werk kenmerkt zich door een sterke focus op interculturele dialoog en de bevordering van literatuur in de Lage Landen. Bongers-Dek en Anil Ramdas hebben nauw samengewerkt; zij vonden elkaar in hun inzet voor intercultureel begrip en reflectie op maatschappelijke vraagstukken.

Lev Avitan (1996, Arnhem) is een Nederlandse filosoof, theatermaker en spoken word-artiest. Hij vertelt persoonlijke verhalen die thema’s als identiteit, migratie, dekolonisatie en sociale rechtvaardigheid belichten. Zijn werk kenmerkt zich door zelfreflectie en een sterke maatschappelijke betrokkenheid. Avitan trad op bij festivals als Lowlands, Down the Rabbit Hole en Brainwash Festival, is actief als columnist en geeft workshops in poëzie en voordracht aan jongeren. Hoewel hij Anil Ramdas nooit persoonlijk heeft ontmoet, delen ze een inhoudelijke verwantschap: beiden pleiten voor een interculturele dialoog en sterke maatschappelijke reflectie.

-

De middag is Nederlandstalig en gratis toegankelijk. Graag vooraf reserveren.