Het is tegenwoordig de normaalste zaak van de wereld om in lotushouding op een meditatiekussen te zitten en ook Boeddha is in vele huishoudens te vinden. Maar wat weten we nu echt van de filosofie hierachter? En vooral, wat kunnen we ervan leren?

Tijdens deze crash course maak je kennis met, onder andere, het Indiase Boeddhisme, het Chinese Confucianisme en Taoïsme en de Islamitische filosofie. Je leert over de filosofie, de religie, de poëzie, de praktijk en hoe deze met elkaar verweven zijn in de verschillende stromingen. Je onderzoekt de context waarin de ideeën ontstonden en de plek die de ideeën nu innemen in de wereld. Je denkt na over mogelijke kritiek op de stromingen en over hoe de verschillende perspectieven jouw leven, al dan niet, kunnen verrijken.

Het programma

College 1: Vedanta filosofie

De collegereeks start met de Vedanta-school uit India. We leren over de verschillende geschriften, de betekenis van Brahman - de ultieme werkelijkheid, de rol van yoga en de verschillende interpretaties van en stromingen binnen de Vedanta filosofie. Ook bestuderen we de Samkhya, de filosofie die aan de basis staat van de hedendaagse yoga.

College 2: Boeddhisme/ Shintoïsme

In het tweede college wordt de leer van de Boeddha uitgelegd; het gaat over het achtvoudige pad, boeddhistische meditatie en de verschillende stadia van en ideeën over verlichting. Er wordt verteld over de verschillen tussen het Theravada-boeddhisme en het Zen-boeddhisme. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan het Shintoïsme en hoe het Boeddhisme en Shintoïsme elkaar beïnvloed hebben.

College 3: Taoïsme

In het derde college kijken we naar de Chinese filosofie van het Taoïsme. We leren over de belangrijkste Taoïstische geschriften, de Daodejing en Zhuang Zi, en analyseren samen verschillende fragmenten om de Taoïstische visie op het leven te leren begrijpen. Daarin maak je kennis met de centrale begrippen Tao, de weg, en Wu Wei, de levenshouding van het nietsdoen.

College 4: Confucianisme

Het confucianisme ontstond paralel aan het Boeddhisme en Taoïsme in China. In dit college kijken we naar het mens- en wereldbeeld van Confucius en de invloed van zijn ideeën. We onderzoeken de deugden en de manieren van leven die voorgeschreven worden in het Confucianisme en bekijken wat nu nog de relevantie van deze filosofie is.

College 5: Islamitische filosofie

In het vijfde college gaan we naar het Midden-Oosten en leren we over grote filosofen als Al-Kindi, Avicenna en Averroës. We onderzoeken hun ideeën over de ratio en religie en bekijken wat de invloed van de Islamitische filosofen op de westerse filosofie is geweest.

De docenten: Renate Schepen

Renate Schepen studeerde wijsbegeerte aan de VU, aan de University of Ghana in en aan de Universidad de La República in Montevideo. Momenteel doet zij promotie-onderzoek op het gebied van interculturele filosofie aan de Universiteit van Humanistiek in Utrecht en de University of Vienna. Zij is co-auteur van Filosofie van het Verstaan (2014, Garant uitgevers) en Doordenken Doorwerken, intercultureel en ecosociaal denken en doen (2016, Garant). In haar werk als filosoof heeft zij in het bijzonder aandacht voor stemmen van buiten het dominante discours.

De docenten: Saskia van der Werff

Saskia van der Werff is filosoof en bedrijfskundige. Zij begeleidt filosofische gesprekken met mensen met een publieke taak. Als docent gebruikt zij denkwijzen uit Afrikaanse, Oosterse en Westerse filosofieën. Ze vertaalde en bewerkte de Nederlandse versie van het boek Socrates en Orunmila; Wat we van Afrikaanse filosofie kunnen leren, geschreven door de Nigeriaanse filosoof Sophie Oluwole en voerde mederedactie over en publiceerde in het boek Publieke bezinning; Socratische dialogen over maatschappelijke vraagstukken.

Praktische informatie

Voertaal: Nederlands

Soort: Collegereeks van vijf bijeenkomsten