Op woensdagmiddag 28 juni 2023 organiseert Architectenweb in het drijvende festivalhart van de Rotterdam Architectuur Maand een symposium over ontwerpen mét de natuur. Sprekers zijn Marlies Zuidam (FAAM), Philomene van der Vliet (BOOM!), Steven Delva (DELVA) en Cees van der Veeken (LOLA).

Wanneer we een gebied ontwikkelen dan zou dat niet alleen veel op moeten leveren voor menselijke bewoners… de planten en dieren zouden er ook echt op vooruit moeten gaan, stelt architect Marlies Zuidam van FAAM architects. Ze werkt graag integraal samen met een stedenbouwkundige en landschapsarchitect… maar ook met een ecoloog, zodat vanaf het begin gekeken kan worden naar de aanwezige ecologische waarde en hoe die versterkt kan worden.

Bij een project als Bosrijk Oak in Eindhoven wordt de ecologische zone, die langs het plangebied loopt, versterkt door de natuur de ruimte te geven en deze tussen de gebouwen door te laten lopen. Dat de nieuwe bebouwing dan wat compacter blijft en op zichzelf ook uiterst duurzaam is, is volgens Zuidam dan vanzelfsprekend. De bebouwing in Bosrijk Oak wordt geconstrueerd uit modulaire houtbouw.

Ontwerpen met de natuur speelt op de schaal van de stad, de buurt en het gebouw. BOOM! Landscape doet onderzoek en maakt ontwerpen op al die schaalniveaus. Zo deed het bureau bijvoorbeeld een studie naar de versterking van de natuurwaarde van de beroemde scheggen van Amsterdam, maar ontwerpt het in stedelijke gebieden ook binnentuinen met werkelijke natuurwaarde. Landschapsarchitect Philomene van der Vliet van BOOM! Landscape benadrukt hoe belangrijk het is om groenblauwe structuren, zoals dat dan heet, met elkaar te verbinden. Zodat planten en dieren verder kunnen.

Een heel concreet voorbeeld van zo’n verbinding is nu in hartje Rotterdam te zien. Op de plek waar de Rotte bij de Blaak aankomt, in de Leuvekolk, is een vistrap gerealiseerd die vissen zoals de glasaal en de stekelbaars in staat stelt het hoogteverschil tussen de Rotte en de Nieuwe Maas te overbruggen. Deze binnenstedelijke vistrap is ontworpen door BOOM! Landscape.

Er zijn zoveel voordelen aan het introduceren van natuur in onze stedelijke omgevingen… het geeft dieren de ruimte, ook dieren die steeds minder gezien worden, haalt fijnstof uit de lucht en zet CO2 om in zuurstof, zorgt voor betere waterinfiltratie en betere wateropvang, vermindert de opwarming van steden in de zomer, reduceert geluid… en het maakt ons als mensen ook gelukkiger en gezonder.

Een landschapspark kan daarbij ook grijs water zuiveren, een gebouw aan de kust kan onderdeel zijn van de kustverdediging, een waterpartij kan hevige regenval opvangen, een stadsbos kan in de zomer de omgeving koel houden… landschapsarchitect Steven Delva van DELVA Landscape Architecture & Urbanism (Architect van het Jaar 2021) weet regelmatig win-win situaties te creëren bij de aanleg van nieuwe groenblauwe structuren. Nieuwe natuur kan helpen om allerlei opgaven op te lossen en tegelijkertijd een geweldige plek bieden voor planten, dieren en mensen.

In de Nederlandse delta zijn we gewend aan een stabiel en overvloedig aanbod van zoet water. Maar door de klimaatverandering is dit aan het veranderen. Zo zal het waterniveau van de Rijn, onze belangrijkste bron van zoet water, meer gaan fluctueren. In de lente en zomer zal het waterpeil vaker echt laag staan. Tegelijkertijd moeten we rekening houden met steviger regenbuien, maar is de kans reëel dat die buien minder vaak vallen.

Bij de vergroening van onze steden moeten we daarom rekening houden met langere perioden van droogte, stelt landschapsarchitect Cees van der Veeken van LOLA Landscape Architects. Op het symposium zal Van der Veeken laten zien hoe er in landschapsontwerpen daarop geanticipeerd kan worden. In plaats van planten en bomen in de gevels van gebouwen op te nemen, waar ze continu geïrrigeerd moeten worden, kan het daarom verstandiger zijn om die planten en bomen in de volle grond te zetten.

Tegelijkertijd ziet Van der Veeken ongelofelijk veel kansen om vergroening en verstedelijking gelijk op te laten gaan. Bij een radicale vergroening van het stedelijk gebied is het niet ondenkbaar om ook de stad uiteindelijk als natuurgebied te zien…

Het symposium ‘Ontwerpen met de natuur’ vindt plaats op woensdagmiddag 28 juni 2023 in het festivalhart van de Rotterdam Architectuur Maand in de Maashaven in Rotterdam (Maashaven Zuidzijde 1-2, 3081 AE Rotterdam)

Programma

15:00u–15:30u – Inloop

15:30u–17:30u – Presentaties door architect Marlies Zuidam van FAAM architects, landschapsarchitect Philomene van der Vliet van BOOM! Landscape, landschapsarchitect Steven Delva van DELVA Landscape, Architecture & Urbanism, en landschapsarchitect Cees van der Veeken van LOLA Landscape Architects.

17:30u–18:30u – Netwerkborrel

Alle deelnemers aan het evenement zullen ruim van tevoren publiek gemaakt worden, zodat op deze middag effectief nieuwe contacten gelegd kunnen worden.

Architectenweb symposia

Vanuit Architectenweb worden door het jaar heen verschillende symposia georganiseerd, steeds rond een ander actueel thema. Eerder zijn zo bijvoorbeeld symposia georganiseerd rond het hybride stadsblok, de maakstad en modulair bouwen in hout.

Voor architecten, opdrachtgevers en adviseurs zijn de symposia gratis toegankelijk. Wat betreft de maakindustrie zijn de evenementen exclusief toegankelijk voor de Partners van Architectenweb. Leveranciers in de bouw die de symposia graag willen bijwonen, maar nog geen Partner zijn van Architectenweb, vragen wij contact met ons op te nemen.

Architectenweb symposium: ontwerpen met de natuur