Culturele identiteit, oeroud gegeven of recente uitvinding? Lezingenserie Tresoar

Drie lezingen georganiseerd door Tresoar. Het thema is 'Culturele identiteit, oeroud gegeven of recente uitvinding?'

De prijs voor het bijwonen van deze 3 lezingen is € 17,50. De lezingen zijn ook afzonderlijk bij te wonen voor € 7.50 (inclusief koffie in de pauze). Wil je naar 1 of 2 lezingen klik dan op de betreffende titel van de lezing waar je graag naartoe wilt. Wil je naar alle drie lezingen, klik dan rechtsboven op 'Tickets'.

3 maart 2020 Cornelius Hasselblatt - Hoe kwam het dat in 1918 met Estland, Letland en Litouwen drie nieuwe staten op de landkaart verschenen, waarvan de meeste mensen nog nooit iets gehoord hadden? Ze werden – in het begin soms samen met Finland en Polen – als de ‘Baltische staten’ bekend, een noemer waaronder ze ook vandaag de dag voor het gemak nog vaak worden samengevat. Toch zijn de culturele en historische verschillen tussen deze drie landen behoorlijk groot, waardoor het boeiend wordt om ernaar te kijken, hoe zij in de 19e eeuw hun identiteit ontwikkelden. In de lezing wordt een poging ondernomen om overeenkomsten en verschillen aan te tonen en de ontwikkeling van een onbekend en onderdrukt volk aan de rand van het tsarenrijk tot moderne natie te schetsen. Als motto kan de uitspraak van een Estische journalist uit de jaren zeventig van de twintigste eeuw dienen: Op de vraag, wat de allergrootste prestatie van de Esten is, was zijn antwoord: ‘Dat we bestaan.’

10 maart 2020 Hans Renner - De Russische nationale identiteit ten tijde van Vladimir Poetin: tussen tsaar Nicolaas II en Jozef Stalin.
“Make Russia great again” is de kern van het beleid dat president Vladimir Poetin voor zijn land voorstaat. Een belangrijk aspect van dit streven behelst de creatie van een postcommunistische Russische nationale identiteit.
Het Russische verleden dient daarom te worden aangepast. In de visie van Poetin hoort de vaderlandse geschiedenis vooral een “glorieuze geschiedenis ” te zijn, die de Russen verenigt en niet verdeelt, zoals onder zijn voorgangers Gorbatsjov en Jeltsin het geval was.
Dit is geen makkelijke opgave gezien de gewelddadige aard van het Russische verleden in de eerste helft van de vorige eeuw. Deze werd gekenmerkt door misdaden en terreur van de bolsjewistische leiders Lenin en Stalin, met vele miljoenen slachtoffers.
Hoe tracht Poetin ter wille van de nieuwe Russische identiteit de twee uitersten - het tsaristische Rusland en de communistische Sovjet Unie - met elkaar te verzoenen? En in hoeverre slaagt hij hierin?

18 maart 2020 Goffe Jensma - De uitgevonden traditie van Fryslân. We hebben vaak het idee dat wat eenmaal gebeurd is ook voor altijd vastligt. Gedane zaken nemen immers geen keer. Maar het verleden is niet altijd wat het is. Wijzelf veranderen het verleden voortdurend nog. Eenvoudigweg door er naar te kijken en door over sommige dingen wel te praten, over andere niet. Vroeger populaire onderwerpen zijn nu vergeten. Wat we er eerder aan de geschiedenis belangrijk vonden, kan een volgende periode, kunnen volgende generaties oninteressant vinden en verder irrelevant. Het begrip ‘Invention of tradition’ is ondertussen al bijna 40 jaar oud, maar staat symbool voor het doorbreken in de geschiedschrijving van het bovenstaande inzicht. Het laat zich gemakkelijk toepassen op Fryslân en op de geschiedenis van zijn cultuur, literatuur en identiteit. Fryslân blijkt veel minder een vast gegeven dan vaak is beweerd. In de negentiende eeuw veranderde het beeld van Fryslâns geschiedenis immers ingrijpend en men zou kunnen volhouden dat daardoor Friesland als zodanig één grote uitvinding van traditie(s) werd. Maar wat is de stand van zaken aangaande dit historisch debat nu? Prikken we deze tradities één voor één door? En hoe verandert Fryslân daardoor?

Lezingenserie
Data: Dinsdagavond 3 en 10 maart en op woensdagavond 18 maart 2020.
Plaats: Tresoar, Gysbert Japicxzaal. Boterhoek 1, 8911 DH Leeuwarden.
Tijd: De lezingen beginnen om 20.00 uur. De zaal is een half uur van tevoren open.
Prijs: € 17,50 voor alle drie lezingen. € 7.50 voor één lezing (inclusief koffie in de pauze).