‘Je gooit als een meisje!’ Wanneer een man zonder al te veel overtuiging een bal naar voren werpt, kan het gebeuren dat hij deze opmerking naar zijn hoofd geslingerd krijgt. Seksisme heeft ook het sportveld nog lang niet verlaten. Maar gooien vrouwen écht anders (en slechter) dan mannen? En zo ja, wat betekent dat voor hoe vrouwen zich verhouden tot de wereld? In haar befaamde essay Throwing Like a Girl onderzoekt Iris Marion Young deze vragen. Haar conclusie? In een seksistische samenleving kunnen vrouwen zich minder vrij bewegen.

Met dit essay weet Young in 1980 een nieuw veld in het leven te roepen: de feministische fenomenologie. In tegenstelling tot het cartesiaanse onderscheid tussen lichaam en geest, stelt de fenomenologie dat lichaam en geest onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Het bewustzijn is altijd belichaamd, en andersom. Het is Young die als eerste stelt dat de klassieke fenomenologie een grote groep ervaringen negeert: die van vrouwen.

Toch hanteert Young in haar werk een mannelijke norm waar vrouwen naar moeten streven: om net zo vrij te zijn, zouden vrouwen zich op dezelfde manier moeten bewegen als mannen. Maar moeten we niet van die norm af? En niet alleen van de mannelijke norm, maar ook de heteronormatieve, genderbinaire en witte norm? Hoe ervaren mensen die niet aan die normen kunnen voldoen hun lichaam en de ruimte die ze (niet kunnen) innemen? Deze vragen staan centraal in Sara Ahmed’s Queer Phenomenology, waarin ze onderzoekt hoe queer fenomenologie onze sociale verhoudingen kan herordenen.

Deze editie van Felix & Sofie duiken we in de feministische en queer fenomenologie. Kan de fenomenologie ons helpen in de strijd tegen seksisme?

/// Sprekers \\\

Jenny Slatman is hoogleraar Medical Humanities aan de Tilburg School of Humanities & Digital Sciences. Ze studeerde filosofie en fysiotherapie, en is gepromoveerd op de filosofie van Merleau-Ponty. In haar onderzoek richt zij zich op de betekenis van het lichaam en lichamelijkheid in de gezondheidszorg.

Sanne van Driel is als promovendus verbonden aan de afdeling Cultuurwetenschappen aan Tilburg University. Ze heeft zich verdiept in mad studies, queer studies en de relatie tussen lichaam en geest in filosofie. In het bijzonder richt ze zich nu op lichamelijkheid in behandelingen van depressie, en hoe mensen die depressief zijn deze behandelingen ervaren.

Programma en moderatie: Gwendolyn Bolderink en Nina Tesselaar