Elke maand nodigen we een expert uit om een lezing te geven over zijn of haar vakgebied. Deze spreker licht één of meerdere aspecten van de sterrenkunde, weerkunde en/of ruimtevaart toe en maakt deze voor een breder publiek begrijpelijk.

Spreker: Prof. dr. Henny J.G.A.M. Lamers

De chemische elementen waaruit wij zijn opgebouwd zijn grotendeels ontstaan in sterren. Sterren worden geboren uit reusachtige gasnevels die in de ruimte zweven. De elementen die ze gedurende hun leven produceerden door kernfusie kwamen aan het eind ervan vrij toen sterren hun buitenlagen afstootten, de ruimte in. De uitgestoten gassen vormden nieuwe nevels en daaruit onstonden weer nieuwe sterren. Zo is er sprake van “kosmische recycling”. De zon, de aarde en ook de mens zijn gevormd uit sterrenstof, dank zij deze recycling.

In deze lezing bespreekt prof. Lamers welke elementen waar en hoe zijn gevormd. Waterstof en helium komen uit de oerknal, maar hun verhouding is later door veel generaties sterren veranderd. De koolstof atomen, die de basis vormen van ons leven, zijn voornamelijk in lichte sterren zoals de zon gemaakt door kernfusie en komen vrij in hun sterrenwind. Maar het zuurstof dat we in en uitademen is gemaakt in zware sterren. Metalen als ijzer en nikkel komen van ontploffende zware sterren aan het eind van hun leven. En nog zwaardere elementen, zoals lood en platina worden niet gedurende het leven van sterren gemaakt, maar in supernova explosies.

In de lezing legt spreker uit wat fusie processen zijn, in welke sterren ze optreden, welke elementen daarbij geproduceerd worden en hoe die vrijkomen voor recycling. Daarbij laat hij o.a. ook zien dat het vele stikstof, waar de natuur in Nederland last van heeft, gevormd wordt in een bijzonder proces dat lijkt op een verkeersopstopping op de rondweg om Parijs.

Over de spreker
Prof. Henny Lamers is emeritus hoogleraar astronomie en ruimteonderzoek aan de universiteiten van Utrecht en Amsterdam.

Praktische informatie

Hoe laat is de zaal open?

De zaal is vanaf 19:45 uur open.

Kan ik ook kaarten aan de zaal krijgen?

Nee. Kaarten kunnen alleen online worden besteld.

Zijn er consumpties verkrijgbaar?

Ja. U kunt voorafgaand aan de lezing en tijdens de pauze koffie en thee kopen. Prijs € 1.

Wat zijn de parkeermogelijkheden voor de lezing?

U kunt parkeren op het parkeerterrein van De Kennemerduinen. In de pauze van de lezing kunt u tegen betaling van € 3,00 een uitrijkaart krijgen.

Hoe kan ik Copernicus bereiken als ik vragen heb?

Dat kan per email: educatie@sterrenwachtcopernicus.nl

Moet ik mijn ticket afgedrukt meenemen?

U kunt uw ticket afgedrukt meenemen, of op uw smartphone. De QR-code van uw ticket wordt bij de ingang van de zaal gescand.

Het ontstaan van de elementen