Kenniscafé: Laurien Crump over vier jaar oorlog in Oekraïne

Soms slepen kwesties in de wereld zich zo lang voort, dat het lijkt alsof alles tot stilstand is gekomen. Het is deze februari al vier jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Nog altijd is er geen oplossing in zicht – en toch blijven de ontwikkelingen zich in rap tempo opvolgen. De complexiteit van deze oorlog valt niet in een krantenartikeltje te vatten. Daarom hebben wij expert Laurien Crump gevraagd om dit stadium van de oorlog te duiden.

Vredesplan – of verdienmodel?

We hebben allemaal het beeld nog voor ogen van de Oekraïense president die, te gast in het Witte Huis, werd afgeblaft door de president en vice president van Amerika. Als dat al een vernedering was, hoe moet het dan nu Zelenski vergaan, in het licht van het zogenaamde ‘vredesplan’ dat is opgesteld? Laurien Crump betoogt namelijk dat ook dit plan weinig met vrede te maken heeft en des te meer met een manier om munt te slaan uit de situatie – harde munten voor de VS, welteverstaan. Al decennia, zo betoogt Laurien, steekt de huidige Amerikaanse president zijn overtuiging dat spierballenvertoon noodzakelijk is niet onder stoelen of banken. Zeer illustrerend haalt ze hierbij een interview uit nota bene de Playboy in 1990 aan, waarin hij zijn voorkeur uit voor 'sterke', autocratische leiders en financieel gewin en maakt hij gehakt van 'bondgenoten', omdat ze de VS 'naaien'. Alles in het plan van Trump wijst erop dat het hem louter gaat om het versterken van de posities en het vermeerderen van de belangen van de VS én Rusland. Het is een ijzingwekkende lezing van de huidige situatie. Samenvattend schrijft Laurien Crump: ‘Dit is een cynisch geopolitiek spel waarbij ook Europa niet aan tafel zit, maar op het menu staat. Het is een doelbewuste poging van Trumps MAGA-regering om Amerika groot te maken, Oekraïne klein, Rusland sterk en Europa zwak. In die poging wijken diplomatie en internationaal recht voor financieel gewin en het recht van de sterkste.’

De spreker

Laurien Crump is onderzoeker en buitenlandexpert aan het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis van de Radboud Universiteit Nijmegen. Daarnaast doet zij onderzoek naar transatlantische veiligheidsvraagstukken en de Europese veiligheidsarchitectuur na de Koude Oorlog, inclusief de uitbreiding van de NAVO, en de historische en geopolitieke context van de oorlog in Oekraine. Laurien heeft twaalf jaar aan de Universiteit Utrecht gewerkt als o.a. Universitair Hoofddocent in Contemporaine Europese geschiedenis en ze is regelmatig als expert op het gebied van Oost Europa te horen en te zien in radio- en televisieprogramma’s.

Fotocredits: Ed van Rijswijk