Twaalf ontmoetingen ‘Zonder grenzen’

Het Nationaal Onderduikmuseum gaat een samenwerking aan met de Koppelkerk Bredevoort voor een reeks van 12 ontmoetingen ‘Zonder grenzen’ in 2021 en 2022, die tevens via livestream zijn te volgen. Tijdens de eerste ontmoeting op donderdagavond 17 juni, staat het thema ‘Kind van de Vrijheid’ centraal. De avond begint om 20.00 uur.

Het idee voor deze serie is ontstaan tijdens de periode van de lockdown, toen museum en Koppelkerk hun deuren voor het publiek gesloten moesten houden. Beide cultuurbolwerken zochten naar mogelijkheden om het publiek toch te bereiken. Zo ontwikkelde het museum audiovisuele tours die vanaf huis te bekijken zijn. De Koppelkerk legde zich toe op livestreams waardoor ook het directe contact en de uitwisseling met het publiek - zij het op afstand – kon plaatsvinden. Het gesprek met Ronit Palache - dat Gerda Brethouwer voor de Koppelkerk via een livestream leidde - was voor haar als directeur van het Onderduikmuseum een kennismaking met dit medium. Het gaf de aanleiding de handen ineen te slaan met de Koppelkerk om verschillende onderwerpen, verhalen, maar ook issues te belichten via een serie avonden en livestreams.

12 ontmoetingen

Via een subsidie van de gemeente Aalten wordt deze serie van bijzondere ontmoetingen mogelijk gemaakt. Een keur aan onderwerpen komt aan de orde zoals: het verzetsleven (LKP) van Cornelis Ruizendaal waarbij kleinzoon Paul Westmeijer vertelt over zijn publicatie ‘Zwarte Kees‘. Dat doet ook kleinzoon Jan Wikkerink met zijn boek ‘Dale 39’ waarin hij de onderduik bij zijn grootouders Wiggers beschrijft. Ook is er aandacht voor de Joodse onderduik van Varsseveld met het onderzoek van John Breukelaar, en de onderduik in Winterswijk. In het voorjaar van 2022 staan ‘Rademakersbroek’ en de resultaten van het onderzoek ‘Geef de namen een gezicht’ centraal. Ingegaan wordt op de expositie die wordt voorbereid (2 maart 2022 opening) over massaexecutie van 46 mannen bij Rademakersbroek, op de grens van Varsseveld en Aalten en het verhaal van de Bark dat daaraan voorafging.

Kind van de Vrijheid, toen en nu

Op 17 juni gaat de serie van start. Gerda Brethouwer spreekt dan met drie personen die betrokken zijn bij de expositie ‘Kind van de Vrijheid’: Berna Bonekamp, Heinz Wolberg (Ruth Humberg) en Joseph Tetelepta. Deze expositie zou vorig jaar door prinses Margriet geopend worden en is na heropening vanaf 5 juni te zien in het museum. Centraal staan zes personen die als kind het einde van de oorlog hebben meegemaakt, zowel aan Nederlandse als Duitse zijde. Daarnaast komen drie kinderen van na de oorlog aan bod. Door verhalen van toen te verbinden aan die van nu, wordt het verleden naar het heden gebracht. De hoofdpersonen van de drie thema’s ‘Waar ben ik thuis’, ‘Littekens van de oorlog’ en ‘Ik en de ander’ laten zien dat het begrip ‘vrijheid’ relatief is en door iedereen anders wordt ingevuld. Kind van de Vrijheid toont ook aan dat vrijheid iets is dat door iedereen wordt gewenst, ongeacht de tijd waarin men leeft of het land waar men vandaan komt. Het thema blijft onverminderd actueel.