‘De strijd zelf om de top te bereiken is genoeg om een mensenhart te vervullen. We moeten ons Sisyphus voorstellen als een gelukkig mens.’ – Albert Camus, Mythe van Sisyphus

In een Griekse mythe wordt Sisyphus gestraft door de goden, en moet hij telkens opnieuw een rotsblok tegen een berg opduwen. Als hij bijna boven is rolt het rotsblok naar beneden, en moet hij weer opnieuw beginnen. In het verhaal ligt doorgaans de nadruk op zijn ‘straf’, waarin de nutteloosheid van zijn taak als ultieme kwelling wordt gezien. Albert Camus (1913-1960), een van de grondleggers van het absurdisme, biedt daar een ander perspectief op.

In zijn Mythe van Sisyphus (1942) beschrijft hij de kenmerken van de absurde mens. Het leven is in essentie nutteloos, maar dat betekent niet dat het niet de moeite waard is om te leven. De absurde mens accepteert de gang van zaken zoals ze zijn, omdat we het universum toch niet kunnen bevatten. Toch behelst het ook een element van verzet: de absurde mens verzet zich koppig tegen de zinloosheid van het leven door ervoor te kiezen om door te leven in plaats van zelfmoord te plegen, en aanvaardt daarmee het leven zoals het is. Camus stelt dat we ons voor kunnen stellen dat Sisyphus een gelukkig mens was, omdat hij de nutteloosheid van zijn taak aanvaardt als onderdeel van het leven.

Camus richt zich in een van de hoofdstukken specifiek op de rol van kunstenaar. Volgens Camus is de absurde kunstenaar iemand die het alledaagse observeert zonder daarbij hoop te uiten of te oordelen (en daar ook tevreden mee is). ‘Werken, scheppende kunst voortbrengen “voor niets”, lemen beelden maken, weten dat je schepping geen toekomst heeft, zien hoe je werk in één dag wordt tenietgedaan, en je dan bewust zijn van het feit dat in de grond van de zaak dat net zo weinig belang heeft als het bouwen voor de eeuwen, dat is een moeilijke wijsheid die door de absurdistische manier van denken wordt gerechtvaardigd.’

In deze expositie reflecteren hedendaagse kunstenaars op het absurdisme van Camus en de rol van de kunstenaar. Wat betekent het absurdisme voor de kunst vandaag de dag? Hoe observeer je het alledaagse, het gewone, en zouden we kunnen accepteren dat een groot deel van wat we doen in essentie nutteloos is?