In de hongerwinter van 1945 werden 86 Amsterdamse voetballertjes, waaronder jeugdspelers van Ajax, opgevangen in Heerenveen en in Oranjewoud waar zij werden ondergebracht bij Friese pleeggezinnen. Een van die gastgezinnen was dat van Abe Lenstra en zijn vrouw Hil Lenstra-Wisman. Tot op de dag van vandaag zijn de Amsterdamse clubs dankbaar voor deze ‘prachtige daad.’ In opdracht van Ajax Erfgoed maakte Vanessa de Gaay Fortman (1974) in 2019 een film over deze bijzondere geschiedenis. De ‘Amsterdamse schoffies’ van toen vertellen wat deze periode voor hen heeft betekend. De Gaay Fortman zal voorafgaande aan de filmvertoning een introductie verzorgen.
Vanessa de Gaay Fortman heeft samen met Pim van Bezooijen meerdere documentaires gemaakt waarin de verhalen zich tijdens de Tweede Wereldoorlog afspelen. In 2022 publiceerde zij de biografie over Salo Muller, de bekende fysiotherapeut van het Gouden Ajax, waar hij samenwerkte met grootheden als Rinus Michels en Johan Cruijff. In 2018 weet Salo Muller bij de Nederlandse Spoorwegen een compensatieregeling voor Joodse oorlogsslachtoffers af te dwingen. Momenteel is Vanessa werkzaam bij het ministerie van Defensie bij de Directie Communicatie.
Meer weten over de opvang van Evacués en vluchtelingen tijdens de Tweede Wereldoorlog in Friesland? Bezoek dan de tentoonstelling Twadde Thús | Evacués en hun Friese gastgezinnen in WOII, die nog staat t/m 30 september.
Coverfoto: Bevrijdingsoptocht van 15 april 1945 in Heerenveen met spelers van Ajax, Heerenveen, DWS, Blauw-Wit en De Volewijckers. Collectie Museum Heerenveen.
