FILOSOFIEPODIUM met René ten Bos en Ralf Bodelier

FILOSOFIEPODIUM met René ten Bos en Ralf Bodelier

WEERLOOS EN WAARDEVOLFilosoferen over mens en natuur in het Antropoceen

Antropoceen is momenteel één van de meest hippe onderwerpen in de filosofie. Het is het tijdperk waarin het menselijk handelen een bepalende kracht is geworden op onze aarde met betrekking tot het klimaat en de stand van zaken in de zeeën en oceanen. Met Antropoceen wordt het geologische tijdperk van antropos (Grieks voor de mens) aangeduid. De invloed van de mens op aarde is groter dan ooit tevoren. Een gegeven dat we niet meer kunnen negeren. Door ontbossing, verbranding van fossiele brandstoffen en grootschalige landbouw is de concentratie van broeikasgassen in de atmosfeer sterk toegenomen. Dit leidt tot opwarming van de aarde. Daarnaast heeft menselijk handelen geleid tot het uitsterven van plant- en diersoorten. De mens is een bepalende factor voor het welzijn en de toekomst van de aarde. Dat is een besef dat we diep tot ons moeten laten doordringen.

Een aantal filosofen is fundamenteel anders over mens en natuur gaan denken. Onder andere René ten Bos, Ralf Bodelier en Tjeerd van de Laar gaan ervan uit dat wij mensen met alles om ons heen verbonden zijn en dat wij echt niet het middelpunt van de wereld vormen: mensen, dieren, planten en dingen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Zij maken zich ernstig zorgen over de toekomst van onze planeet.

RENÉ TEN BOS

Is filosoof en hoogleraar aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Hij is ook vader van twee kinderen, voetbal- en schaakliefhebber, columnist voor Het Financiële Dagblad, poëzieminnaar, schrijver van veel te veel boeken en stamcaféganger. Al die zaken kent hij minstens zoveel gewicht toe als de filosofie en het hoogleraarschap. Zijn werk kenmerkt zich vaak door zware thema’s die hij vaak met humor en blijmoedigheid benadert. Hij schreef over de verhouding tussen mens en dier, over de ecologische catastrofe die de mensheid heet, over de ondoorzichtige transparantie van water, maar ook over bureaucratie, gestes en tal van andere onderwerpen. Hoe filosofisch die teksten ook zijn, hij is het met dichter H.H. ter Balkt eens dat de laatste schoven die na het dorsen achterblijven op een stoppelveld ook filosofische waarde hebben. Als filosofie denken is, dan moet dit denken iets zijn dat ook in de dingen zit. Of in de planten of in de dieren. Niets is fouter dan denken dat denken alleen maar een menselijke bezigheid is.

RALF BODELIER

Is schrijver en journalist. Hij studeerde theologie en promoveerde als filosoof. Zijn laatste boek heet 'Lang Leve de Mens. Redden we het ook met 10 miljard?' Hij ziet het Antropoceen als een gebeurtenis die moet worden gevierd in plaats van betreurd of bevreesd. Hoewel hij zonder meer de problemen erkent die de toegenomen menselijke invloed heeft veroorzaakt -klimaatverandering, verlies aan biodiversiteit- ziet hij het Antropoceen op de eerste plaats als een kans voor mensen om tot hun recht te komen. Het is voor hem niet alleen de voortzetting van de 18e -eeuwse Verlichting maar ook een terugkeer naar het begin van de joodse en christelijke traditie, zoals je die terugvindt in Genesis 1, het Scheppingsverhaal. Hij benadrukt dan ook de voordelen van het Antropoceen, en zoekt met anderen naar oplossingen om de problemen zo effectief mogelijk aan te pakken.

TJEERD VAN DE LAAR

Werkt als docent bij Tilburg University (TiCeLS) en is zelfstandig adviseur en coach op het gebied van filosofie en wetenschap in het voortgezet onderwijs. In 2007 promoveerde hij met een filosofisch proefschrift over wetenschappelijk onderzoek naar vrije wil. In 2011 verscheen het populaire boek Vrije wil dat hij schreef samen met Sander Voerman. In 2020 verscheen van hem het boek Kan Lego denken? In zijn werk probeert hij filosofie en wetenschap toegankelijk te maken voor een zo breed mogelijk publiek, omdat hij ervan overtuigd is dat mensen daar niet alleen blij(er), maar ook leuker van worden. Tjeerd ligt ’s nachts vaak wakker, omdat hij zich druk maakt over klimaatverandering…

PRAKTISCHE INFORMATIE:

Datum: donderdag 13 april 2023

Tijd: inloop 19.15 uur, start avond 19.30 uur - 21.00 uur

Locatie: de Bibliotheek Wagnerplein

Kosten: € 10,00 inclusief een lekker kopje koffie of thee

Aanmelden: via www.bibliotheekmb.nl/thema/filosofie

FILOSOFIEGESPREKKEN:

Na het FilosofiePodium organiseren we FilosofieGesprekken, deze worden interactief ingestoken, waarbij voldoende ruimte wordt ingepland om zelf met prikkelende vragen te komen. Dit wordt gedaan vanuit een veilige geborgen omgeving waarin we het belangrijk vinden dat iedereen zich gehoord voelt. In een vaste groep gaan we filosoferen over de thema’s die besproken worden in het FilosofiePodium. We gaan samen op onderzoek uit, om tot diepgang en helderheid in ons denken te komen. Dit doen we in samenwerking met Filosoof Peer Elshout.