Privaat vs publiek: toenemende discrepantie

In de eerste helft van de negentiende eeuw staat België bekend als land van verzamelaars en kunstliefhebbers. In die tijd is het publieke museum nog een relatief nieuw begrip. Lokale en internationale bezoekers bezichtigen eerder private kunst- en antiekverzamelingen in steden als Antwerpen, Brussel en Gent. Die collecties zijn eigendom van belangrijke en zichtbare actoren in het stedelijke culturele leven.

Honderd jaar later. Aan het begin van de twintigste eeuw zien we een toenemende discrepantie tussen privaat en publiek. Cultuurconsumenten – een publiek dat alsmaar groter wordt – krijgen steeds minder toegang tot private verzamelingen. Die dienen vooral de individuele en esthetische motieven van de verzamelaar zelf. De relatie tussen de verzamelaar en de cultuurconsument is fundamenteel gewijzigd.

Ontmoeting met de private verzamelaar

Deze lezing traceert de diverse manieren waarop private kunst- en antiekverzamelaars interageren met het sociale, culturele en artistieke leven in het negentiende-eeuwse België. Aan de hand van enkele casestudy’s uit Brussel, Antwerpen en Gent belicht Ulrike Müller de identiteiten, smaken en activiteiten van private verzamelaars. Daarnaast onderzoekt ze de oorzaken voor hun veranderende publieke betekenis.

• Wie waren de meest gekende private verzamelaars van hun tijd?
• Wat was hun sociale profiel?
• In welke netwerken bewogen ze?
• Wat verzamelden ze?
• Welke functie vervulden private verzamelingen, voor wie waren ze toegankelijk, hoe werden ze gepresenteerd en gerecipieerd?

Ulrike behandelt deze vragen op een boeiende manier. Zo maakt ze duidelijk hoe en waarom de publieke rol van de private verzamelaars veranderde in de negentiende eeuw.

Ulrike Müller in een notendop

• Ulrike Müller studeerde kunstgeschiedenis in Dresden, Pisa, New York en Utrecht.
• Ze werkte onder andere in de Gemäldegalerie Alte Meister, Dresden, en het Museum Mayer van den Bergh, Antwerpen.
• In 2019 verdedigde ze haar doctoraat over private kunst- en antiekverzamelaars in Brussel, Antwerpen en Gent (ca. 1780-1914) aan de Universiteit Gent (vakgroep kunstwetenschappen) en de Universiteit van Antwerpen (Centrum voor Stadsgeschiedenis);
• Ze is gespecialiseerd in de geschiedenis van de smaak en het (private en publieke) verzamelen van kunst en antiek in de lange negentiende eeuw;
• Ulrike publiceerde onder andere over de toegankelijkheid en de presentatiewijze van private verzamelingen in Brussel, Antwerpen en Gent in de periode tussen ca. 1780-1914. Ze schreef ook over het ontstaan van het Museum Mayer van den Bergh in Antwerpen en de negentiende-eeuwse galerie van de hertogen van Arenberg in Brussel.

Vriendenvoordeel

Als vriend van het KMSKA kan je als eerste inschrijven voor alle lezingen van het seizoen. Vriend worden kan via kmska.be/steunen

Meer info

Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen

www.kmska.be

T 03 224 95 50